Σε περίπτωση που κάποιος απόφοιτος της σχολής ΦΠ/ΦΠΨ θέλει να εργαστεί στη Γερμανία στον τομέα της εκπαίδευσης, σαν καθηγητής της δευτεροβάθμιας, πρέπει να γνωρίζει τα παρακάτω.
Τονίζω ότι οι παρακάτω πληροφορίες είναι για αυτούς που θέλουν να διδάξουν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη Γερμανία.
Αρχικά κάθε κρατίδιο είναι διαφορετικό και η αναγνώριση του ίδιου πτυχίου πολλές φορές είναι διαφορετική από μέρος σε μέρος.
Το πτυχίο μας όμως σίγουρα ΔΕΝ αναγνωρίζεται εξ ολοκλήρου σαν πτυχίο που σου δίνει επάρκεια να διδάξεις στα σχολεία εδώ κατ΄ευθείαν. Χρειάζονται περαιτέρω σπουδές και διαδικασία και φυσικά πάρα πολύ καλά γερμανικά!
Ένας καθηγητής στη δευτεροβάθμια στη Γερμανία για να διδάξει, πρέπει να έχει σπουδάσει δύο ειδικότητες, δηλαδή διδάσκει τουλάχιστον δύο διαφορετικά μαθήματα στο σχολείο. Με ένα πτυχίο ΦΠ ή ΦΠΨ ναι μεν αναγνωρίζεται η παιδαγωγική μας επάρκεια και το γεγονός ότι είμαστε καθηγητές δευτεροβάθμιας, αλλά δεν είναι αρκετό. Οι απόφοιτοι με κατεύθυνση Φιλοσοφίας, αναγνωρίζονται σαν καθηγητές Φιλοσοφίας /Ηθικής, οι απόφοιτοι με κατεύθυνση Ψυχολογίας, αναγνωρίζονται σαν καθηγητές Ψυχολογίας, ενώ οι απόφοιτοι της Παιδαγωγικής κατεύθυνσης, ανάλογα με τα Ects που απέκτησαν στη Φιλοσοφία ή την Ψυχολογία, μπορεί να αναγνωριστούν μερικώς σαν καθηγητές Φιλοσοφίας ή Ψυχολογίας, αλλά σίγουρα θα κάνουν συμπληρωματικά μαθήματα στο πανεπιστήμιο, ακόμα και για την πρώτη -θεωρητικά- αναγνωρισμένη ειδικότητα. Σίγουρα όμως όλοι οι παραπάνω θα χρειαστεί να σπουδάσουν περαιτέρω για μια δεύτερη ειδικότητα!
Τι διαδικασία έκανα εγώ στο κρατίδιο Baden Württemberg : (Tübingen)
- Το πρώτο βήμα για να γίνεις δεκτός στο πανεπιστήμιο και να συμπληρώσεις τις σπουδές σου, πρέπει να έχεις περάσει ή το „Test Deutsch als Fremdsprache“ (TestDaF), με βαθμό 4 ή 5 σε όλες τις ενότητες (σε κάποια τμήματα, σπάνια, ο βαθμός 3 αρκεί) ή το „Deutsche Sprachprüfung für den Hochschulzugang“ (DSH), με αποτέλεσμα DSH 2/ DSH3, ή να έχεις το C1. Καλό θα ήταν λοιπόν ήδη από Ελλάδα να φροντίσετε να κάνετε μία από αυτές τις εξετάσεις ή αν είστε ήδη εδώ να ενημερωθείτε, να κάνετε μαθήματα και να δηλωθείτε για εξέταση εδώ.
- Κατά την εγγραφή στο πανεπιστήμιο, καταθέτοντας όλα τα χαρτιά, δηλώνετε δύο Studiengänge (δύο τομείς) τους οποίους θα σπουδάσετε σε Bachelor of Education. Ταυτόχρονα με τους δύο τομείς που διαλέγετε, υποχρεωτικά στο πρόγραμμα σπουδών είναι και τα παιδαγωγικά μαθήματα.
Για να εργαστείς σε γερμανικό σχολείο δευτεροβάθμιας πρέπει να έχεις δύο ειδικότητες και παράλληλα να έχεις περάσει και παιδαγωγικά μαθήματα στις σπουδές σου.
Οπότε σαν απόφοιτοι ΦΠ/ΦΠΨ ο ένας από τους τομείς που θα δηλώσετε λογικά είναι η Φιλοσοφία ή η Ψυχολογία, ανάλογα την κατεύθυνση που είχατε, η οποία και θα σας αναγνωριστεί ολικώς ή μερικώς μεσα από το πανεπιστήμιο. Εγώ για παράδειγμα είχα κατεύθυνση Φιλοσοφίας, δήλωσα Φιλοσοφία κατά την εγγραφή μου και μου αναγνωρίστηκε όλος ο τομέας, με εξαίρεση ένα μάθημα (Διδακτική Φιλοσοφίας) που έπρεπε να κάνω. Το ίδιο λογικά γίνεται και με τον τομέα της Ψυχολογίας. Πολύ σημαντικό είναι ότι τα παιδαγωγικά μαθήματα κορμού (όχι απαραίτητα κατεύθυνσης) που είχαμε στη σχολή αναγνωρίζονται και δεν χρειάζεται να τα ξανά κάνουμε στη διάρκεια των σπουδών μας. Γενικά από το ελληνικό πανεπιστήμιο έχουμε περισσότερα ECTS από αυτά που χρειάζονται εδώ στο Lehramt, οπότε μπορούν να αναγνωριστούν παρόμοια/ ίδια μαθήματα.
- Πώς αναγνωρίζονται τα μαθήματα που είναι ίδια και η κατεύθυνση που έχω ήδη σπουδάσει στην Ελλάδα;
Μέσα στο πανεπιστήμιο, πηγαίνουμε στον υπεύθυνο καθηγητή της Φιλοσοφίας/Ψυχολογίας ΚΑΙ στον υπεύθυνο καθηγητή των Παιδαγωγικών με το πτυχίο και την αναλυτική μας βαθμολογία (εννοείται μεταφρασμένα και επικυρωμένα). Οι υπεύθυνοι καθηγητές αναγνωρίζουν / αντιστοιχίζουν τα μαθήματα του τομέα τους με τα μαθήματα που έχουμε ήδη περασμένα από το ελληνικό πανεπιστήμιο.
- Τι γίνεται με τον δεύτερο τομέα που θα σπουδάσω;
Εδώ πρέπει να κάνουμε σπουδές από την αρχή. Μπορείτε να διαλέξετε ό,τι θέλετε και να το συνδυάσετε με τη Φιλοσοφία/Ψυχολογία. Έχετε επιλογές όπως Αγγλικά, Μαθηματικά, Γερμανικά ή μία άλλη ξένη γλώσσα. Μπορείτε να ψάξετε στο site του πανεπιστημίου που θέλετε να σπουδάσετε για να δείτε ποια μαθήματα προσφέρονται στα γερμανικά σχολεία, και τι σπουδές προσφέρονται στο Bachelor of Education του πανεπιστημίου που θα σπουδάσετε. Σκεφτείτε πολύ πριν διαλέξετε και εκτός από κάτι που μπορεί να σας αρέσει, δείτε και την αποκατάστασή του στην αγορά εργασίας. Θα φέρω εδώ πάλι προσωπικό παράδειγμα, γιατί διάλεξα τα Aρχαία Eλληνικά. Είναι ένα μάθημα σε συγκεκριμένα μόνο σχολεία που είναι λίγα στη Γερμανία και δεν έχει καλή αποκατάσταση. Το κατάλαβα εκ των υστέρων, γι΄αυτό συνιστώ σε εσάς να το σκεφτείτε καλά πριν πάρετε μια απόφαση!
Υπάρχει η επιλογή στο Master να διαλέξετε και τρίτο τομέα/ τρίτο μάθημα που θα θέλατε να διδάξετε σαν καθηγητής/τρια.
Μόλις τελειώσετε το Bachelor of Education, συνεχίζετε με Master of Education και από εκεί στο Referendariat (πρακτική επι πληρωμή, κατά την οποία ένας καθηγητής είναι υπό διαρκής επιτήρηση).
Γενικά είναι μια πολύχρονη διαδικασία, που θέλει υπομονή και γερά νεύρα. Το κάθε πανεπιστήμιο είναι διαφορετικό, όπως και κάθε κρατίδιο είναι διαφορετικό, μπορεί σε άλλα μέρη να απαιτούνται λιγότερα ή να υπάρχει διαφορετική διαδικασία για τους καθηγητές της δευτεροβάθμιας.
Μία τελευταία σημείωση για τους απόφοιτους με κατεύθυνση Παιδαγωγικής. Όσοι είχαν κατεύθυνση Παιδαγωγικής έχουν σίγουρα υπερκαλυμμένη την παιδαγωγική επάρκεια που χρειάζεται και μπορούν να αναγνωρίσουν παιδαγωγικά μαθήματα ακόμα και στο Master. ΑΛΛΆ υπάρχει περίπτωση να χρειαστεί να κάνουν είτε δύο τομείς(σχολές) από την αρχή είτε να συμπληρώσουν κάποια μαθήματα στη Φιλοσοφία/ την Ψυχολογία (αν η σχολή ήταν ΦΠΨ). Οι απόφοιτοι με κατεύθυνση Παιδαγωγικής μπορούν επίσης να αναγνωριστούν από το κράτος σαν Παιδαγωγοί και άλλων βαθμίδων εκτός της δευτεροβάθμιας.
Για να κλείσω, οι σπουδές λειτουργούν συμπληρωματικά στις δικές μας σπουδές. Για να γίνεις καθηγητής εδώ πρέπει για 10 εξάμηνα να έχεις σπουδάσει “auf Lehramt” (Bachelor-Master of Education) και μετά να κάνεις το Referendariat. Βέβαια κάθε ομοσπονδιακό κράτος και μερικές φορές ακόμη και κάθε πανεπιστήμιο ρυθμίζει την “εκπαίδευση” των καθηγητών διαφορετικά.
Αν κάποιος έχει διαφορετικές εμπειρίες ή θέλει να συμπληρώσει κάτι στη διαδικασία που περιγράφω παραπάνω, ευχαρίστως να το γράψει στα σχόλια! Γράφω από την προσωπική μου εμπειρία και τη δική μου πορεία στην προσπάθεια να μπω σε γερμανικό σχολείο δευτεροβάθμιας να διδάξω στη Βάδη Βυρτεμβέργη.
Θα χαρώ να δω δικές σας εμπειρίες/ πληροφορίες στα σχόλια, σε σχέση με το θέμα, που μπορεί να φανούν χρήσιμες σε όλους μας!
